İçerik
- Fiziksel RNA ve DNA Yapısı
- Nükleotid Bazları
- Transkripsiyondaki Roller
- DNA ve RNA Molekülleri ile Diğer Farklılıklar
Deoksiribonükleik asit ve ribonükleik asit - DNA ve RNA - genetik bilginin iletilmesi ve eksprese edilmesinde rol oynayan yakından ilişkili moleküllerdir. Oldukça benzer olsalar da, spesifik ve farklı fonksiyonları sayesinde DNA ve RNA'yı karşılaştırmak ve karşılaştırmak da kolaydır.
Her ikisi de, değişken birim şeker ve fosfat içeren moleküler zincirlerden oluşur. Nükleotid baz olarak adlandırılan azot içeren moleküller her şeker birimini kapatır. İki biyokimyasal arasındaki farklılıklardan DNA ve RNA'daki farklı şeker birimleri sorumludur.
Fiziksel RNA ve DNA Yapısı
RNA'nın şekeri olan riboz, beş karbon atomu ve bir oksijen atomu olarak düzenlenmiş bir halka yapısına sahiptir. Her karbon bir hidrojen atomuna ve bir oksijen ve bir hidrojen atomunun molekülü olan bir hidroksil grubuna bağlanır. Deoksiriboz, bir karbonun bir hidroksil grubu yerine bir hidrojen atomuna bağlanması dışında RNA riboz ile aynıdır.
Bu tek fark, iki DNA dizisinin çift sarmallı bir yapı oluşturabileceği anlamına gelirken, RNA tek iplikçik olarak kalır. Çift sarmallı DNA yapısı çok kararlıdır, bu da bilgiyi uzun süre kodlama ve organizma genetik materyali olarak işlev görmesini sağlar.
Öte yandan, RNA, tek iplikli formunda stabil değildir, bu nedenle DNA, evrimsel olarak RNA üzerinden yaşamsal genetik bilgi olarak seçilmiştir. Hücre, transkripsiyon sürecinde ihtiyaç duyulan RNA'yı oluşturur, ancak DNA kendi kendini kopyalar.
Nükleotid Bazları
DNA ve RNA'daki her şeker birimi, dört nükleotid bazdan birine bağlanır. Hem DNA hem de RNA, baz A, C ve G'yi kullanır. Bununla birlikte, DNA, bunun yerine bazı U kullanırken, T bazını kullanır. DNA ve RNA'nın telleri boyunca bulunan bazların dizisi, hücreye protein yapmayı söyleyen genetik koddur.
DNA'da, her bir sarmalın bazları diğer sarmaldaki bazlara bağlanır ve çift sarmal yapı oluşturur. DNA’da, A’lar yalnızca T’ye bağlanabilir ve C’ler yalnızca G’ye bağlanabilir. Bir DNA sarmalının yapısı, bir kromozom adı verilen bir protein-RNA kozasında korunur.
Transkripsiyondaki Roller
Hücre, DNA'yı RNA'ya kopyalayarak ve sonra RNA'yı proteinlere dönüştürerek protein yapar. Transkripsiyon sırasında, bir gen adı verilen DNA molekülünün bir kısmı, nükleotit-baz bağlama kurallarına göre RNA ipliklerini birleştiren enzimlere maruz kalır.
Bir fark, DNA A bazlarının RNA U bazlarına bağlanmasıdır. Enzim RNA polimerazı, bir gendeki her DNA bazını okur ve tamamlayıcı RNA bazını, büyüyen RNA zincirine ekler. Bu şekilde, DNA’nın genetik bilgisi RNA’ya iletilir.
DNA ve RNA Molekülleri ile Diğer Farklılıklar
Hücre ayrıca küçük protein üreten fabrikalar olan ribozomları yapmak için ikinci bir tip RNA kullanır. Üçüncü bir RNA tipi, amino asitlerin büyüyen protein ipliklerine aktarılmasına yardımcı olur. DNA çeviride rol oynamıyor.
RNA’nın ekstra hidroksil grupları onu alkalin koşullarda DNA'dan daha az stabil olan daha reaktif bir molekül haline getirir. DNA çift sarmalının sıkı yapısı onu enzim etkisine karşı daha az hassas hale getirir, ancak RNA ultraviyole ışınlarına karşı daha dirençlidir.
İki molekül arasındaki başka bir fark, hücrede bulundukları konumdur. Ökaryotlarda, DNA sadece kapalı organellerde bulunur. Hücrelerin bölünmesi ve nükleer zarf bozulana kadar hücrelerin çoğunda DNA, çekirdeğin içinde bulunur. DNA'yı mitokondri ve kloroplastlarda da bulabilirsiniz (ikisi de zara bağlı organellerdir).
Bununla birlikte, RNA, hücre boyunca bulunur. Endoplazmik retikulum gibi organellerin yanı sıra sitoplazmada serbest yüzen, çekirdeğin içinde bulunabilir.