Kimyacılar bir asidin veya bazın bir çözeltinin toplam asitliği veya alkalinitesine katkısını ifade etmek için eşdeğer birimleri veya eşdeğerlerini kullanır. Bir çözeltinin pH'ını hesaplamak için - bir çözelti asitliliğinin ölçüsü - çözelti içerisinde kaç hidrojen iyonu bulunduğunu bilmeniz gerekir. Bunu belirlemenin en yaygın yolu, çözeltiye eklediğiniz asit miktarını ölçmektir. Ancak farklı asitler, bir çözeltiye farklı sayıda hidrojen iyonu ekler. Örneğin, hidroklorik asit (HCL) asit molekülü başına 1 iyon sağlar, ancak sülfürik asit (H2SO3) asit molekülü başına 2 iyon katkıda bulunur. Bu nedenle, 1 molekül HCL ilavesinin 1 iyon ilavesine eşdeğer olduğu, ancak 1 molekül H2S04 ilavesinin 2 iyon ilavesine eşdeğer olduğu söylenir. Bu, "eşdeğer birime" ihtiyaç duyuyor.
Kullandığınız asidin kimyasal formülünü göz önünde bulundurun. En yaygın güçlü asitler ve formülleri:
Hidroklorik: HCL Sufürik: H2SO4 Fosforik: H3PO4 Nitrik: HNO3 Hidrobromik: HBr Hidroiodik: HI Perklorik: HCLO4 Klorik: HClO3
Her asidin 1 molünde bulunan eşdeğerleri, her asidin kimyasal formülündeki H'den hemen sonraki sayıya bakarak belirleyin. H'den sonra doğrudan sayı yoksa, sayının 1 olduğu varsayılır. Asit mol başına eşdeğerlerin sayısı bu sayıya eşittir. Örneğin, sülfürik asit, molar eşdeğeri 2'ye sahiptir, çünkü formülünde H'den sonra 2 vardır.
Bir çözeltiye eklediğiniz asit mol sayısını, molaritesini (M) eklediğiniz hacim ile çarparak belirleyin. Örneğin, bir çözeltiye 0,3 litre (L) 0,5 M sülfürik asit eklediğinizi varsayalım. Eklediğiniz mol sayısı:
Mol sayısı = 0.3 x 0.5 = 0.15 mol sülfürik asit
Solüsyona eklediğiniz asit eşdeğeri sayısını, o asidin her bir molekülü ile eşdeğer eşdeğerlerle eklediğiniz mol sayısını çarparak hesaplayın. Çünkü sülfürik asit, mol başına 2 eşdeğer verir:
Eşdeğerler = 0,15 mol x 2 eşdeğer / mol = 0,3 eşdeğer
Örneğimizde, çözeltiye 0,3 molar asit eşdeğeri eklediniz.