İçerik
Bir tür olarak insanlar hayatta kalabilmek için havaya ihtiyaç duyarlar; İhtiyaçlarını, Krallık Hayvanları'nın diğer üyeleriyle paylaşması. Bir insan Dünya'nın havasını soluduktan sonra (kabaca yüzde 78 azot ve yüzde 21 oksijen), solunan havaya benzer bir bileşik karışımı verir: yüzde 78 azot, yüzde 16 oksijen, yüzde 0.09 argon ve yüzde dört karbondioksit. Bazı bilim adamları solunan havanın çoğu mikroskobik miktarlarda olan 3.500 bileşik içerdiğini öne sürmektedir. Bununla birlikte, bunun içinde bazı değişkenlikler vardır. Hava kalitesi hem insanların hem içlerinde hem de soluduklarının içeriğini etkileyebilir, bazı korumacıların endüstrilere ve potansiyel olarak zararlı gazlar açığa çıkaran otomobillere gelince endişe duyduğu bir endişe kaynağı olabilir. Benzer şekilde, bazı doktorlar bir insanın soluduğu havanın kimyasal içeriğinin izlenmesinin solunum yolu hastalıklarının yakalanmasında yararlı bir tanı aracı olabileceğini öne sürmektedir.
TL; DR (Çok Uzun; Okumadı)
İnsanlar ve diğer birçok türün yaşamak için havaya ihtiyacı vardır. Elementler ve bileşiklerin kombinasyonunda nefes alırlar ve benzer oranlarda farklı bir set eklerler. Solunan hava yüzde 78 azot, yüzde 16 oksijen, yüzde 4 karbondioksit ve potansiyel olarak binlerce başka bileşikten oluşur.
Bir Bakışta Nefes Alma
İnsanlar, diğer birçok hayvanla birlikte ağızlarından havada akciğerlerine nefes alırlar. Akciğerleri içeren göğüs boşluğu, aşağı ve yukarı hareket ettikçe diyaframla genişler ve daralır. Akciğerlerin içinde alveol denilen küçük keseler havayla doludur. Oradan havadaki oksijen alveollerin ince duvarlarından kana aktarılır, burada aerobik solunumda kullanılır, hücrelerin oksijen ve şekeri kimyasal enerjiye, karbondioksit ve suya dönüştürdüğü süreç. Daha sonra kan, artık karbondioksiti akciğerlere geri taşır ve insan, nitrojen gibi insan yaşamı için gerekli olmayan havanın diğer bölümleriyle birlikte dışarı çıkarır. Ortalama olarak, insanlar havadan aldıkları oksijenin yaklaşık yüzde 4'ünü kullanır ve emerler.
Nefeste Neler Var?
Nitrojen, insan vücudunun bunun için bir yararı olmadığını düşünerek, insanların nefes alıp verdikleri havanın (yüzde 78) miktarını oluşturur. İkincilik oksijene (yüzde 21, yüzde 16) ve uzak bir üçüncü karbondiokside (yüzde 0,04, yüzde 4). Argon gibi solunan havada diğer iz elementler bulunur (her iki yönde de yüzde 0,09, çünkü insanlar onu kullanmazlar). İnsanlar ayrıca, kişiye, sağlıklarına ve diğer faktörlere bağlı olarak değişen bir oranda hücresel solunumun bir yan ürünü olan su buharını da solurlar.
Havada, insanların soluduğu ve soluduğu başka kimyasallar bulunabilir, bunların bazıları insan sağlığına zarar verebilir. Sanayilerden gelen partikül madde, sigaradan duman ve kükürt ve azot oksitler gibi diğer kimyasallar akciğerlere zarar verebilir. Mikroplar ve partiküller gibi bazı tehlikeli madde formları, boğazı olan insanlara geçişi sağlayan saç benzeri büyümelerle yakalanır. Kirpikler denir, insanları yeryüzündeki havadaki bu elementlerden korumaya yardımcı olurlar, ancak bu mükemmel bir sistem değildir ve bazen işler akciğerlerin geri kalanına ulaşıp alveollere yakalanabilir. Örneğin, mikroplar potansiyel olarak enfeksiyonlara neden olabilir.