Işık, havadan cama gibi bir ortamdan diğerine geçtiğinde, hem ışık ışınlarının hızı hem de hareket yönü değişir. Bilim adamları, sabit olan bir vakumdaki ışık hızının kırılma endeksi olarak ortamdaki ışık hızına oranını belirtir. Ortamın kırılma indisi, ışık ışınları açısındaki değişiklikle orantılıdır. Bilim adamları normalde saflıklarını doğrulamak için nispeten saf sıvılar üzerinde kırılma endeksi ölçümleri yaparlar. Bununla birlikte, kırılma indisi ölçümleri sıvı karışımları üzerinde de yapılabilir. Ayrıca, deneyci bir karışımın veya formülasyonun her bir bileşeninin kimliğini ve miktarlarını biliyorsa, tahmini bir kırılma indisini hesaplayabilir.
Karışımın her bir bileşeninin mol fraksiyonunu X hesaplayın. Belirli bir A bileşeninin mol fraksiyonu "X (A) = (A'nın molü) / (tüm maddelerin molü)" ile verilir ve bir maddenin molü mol = (maddenin gramı) / maddenin).
Örneğin, 10.0 g heksan, 10.0 g toluen ve 10.0 g sikloheksan karışımını göz önünde bulundurun. Bu maddelerin formül ağırlıkları sırasıyla mol başına 86.18, 92.14 ve 84.16 gramdır. Karışım bu nedenle 0.116, 0.109 ve 0.119 mol bu bileşikler içerir. Bu nedenle, heksanın mol fraksiyonu X (heksan) = 0.116 / (0.116 + 0.109 + 0.119) = 0.337 iken, toluen ve sikloheksanın mol fraksiyonları sırasıyla 0.317 ve 0.346'dır.
Karışımdaki tüm bileşenlerin kırılma endekslerini belirleyin. Bu bilgi normalde “Merck Dizini” gibi referans kitaplarında ve çevrimiçi veritabanlarında bulunur (Kaynaklara bakınız). 1. adımdaki örneğe devam edersek, heksan, toluen ve sikloheksanın kırılma göstergeleri sırasıyla 1.3749, 1.4969 ve 1.4262'dir.
Her bileşenin mol fraksiyonunu o bileşenin kırılma endeksi ile çarpın, ardından karışımın tahmini kırılma endeksini belirlemek için tüm ürünleri toplayın. 2. adımdaki örneğe devam edersek, karışımın kırılma indisi "n (karışım) = (0.337 x 1.3749) + (0.317 x 1.4969) + (0.346 x 1.4262) = 1.431" olacaktır.