İçerik
Glikoz, enerji sağlamak için hücreler tarafından doğrudan metabolize edilen altı karbonlu bir şekerdir. İnce bağırsaklarınızdaki hücreler yediğiniz yiyeceklerden diğer besinlerle birlikte glikozu emer. Bir glikoz molekülü, bir hücre zarından basit difüzyon yoluyla geçemeyecek kadar büyüktür. Bunun yerine hücreler, kolay difüzyon ve iki tip aktif taşıma yoluyla glukoz difüzyonuna yardımcı olur.
Hücre zarı
Bir hücre zarı, her bir molekülün bir tek fosfat başı ve iki lipit veya yağ asidi kuyrukları içerdiği iki fosfolipid katmandan oluşur. Başlar, hücre zarının iç ve dış sınırları boyunca sıralanırken, kuyruklar arasındaki boşluğu doldurur. Sadece küçük, kutupsal olmayan moleküller membrandan basit difüzyondan geçebilir. Lipit kuyrukları, glikoz gibi birçok suda çözünür maddeyi içeren polar veya kısmen yüklü molekülleri reddeder. Bununla birlikte, hücre zarı kuyrukların aksi halde bloke edeceği moleküllere geçiş sağlayan transmembran proteinleri ile doludur.
Kolaylaştırılmış difüzyon
Kolaylaştırılmış difüzyon, taşıyıcı proteinlerin, hücrenin enerji kaynaklarını kullanmadan hücre zarı boyunca yer değiştiren molekülleri içerdiği pasif bir taşıma mekanizmasıdır. Bunun yerine, enerji konsantrasyon gradyanı ile sağlanır, bu, moleküllerin yüksek konsantrasyonlardan düşük konsantrasyonlara hücre içine veya dışına taşındığı anlamına gelir. Taşıyıcı proteinler glikoza bağlanır, bu da şekil değiştirmelerine ve glukozu, membranın bir tarafından diğerine geçirmelerine neden olur. Kırmızı kan hücreleri glukozu emmek için kolay difüzyon kullanır.
Birincil Aktif Taşıma
İnce bağırsak boyunca hücreler, glikozun sadece bir şekilde akmasını sağlamak için birincil aktif taşınım kullanır: sindirilmiş yiyeceklerden hücrelerin içine. Aktif nakil proteinleri, konsantrasyon gradyanı ile veya buna karşı glikozu hücreye pompalamak için hücrenin enerji depolama molekülü olan adenozin trifosfat (ATP) kullanır. Aktarım proteinleri, ATPaz enzimleri olarak bilinir, çünkü ATP'den bir fosfat grubunu serbest bırakabilir ve elde edilen enerjiyi çalışmak için kullanabilirler. Aktif taşıma, glikozun glikoz açlığı dönemlerinde ince bağırsak hücrelerinden sızmamasını sağlar.
İkincil Aktif Taşıma
İkincil aktif taşıma, hücrelerin glikoz ithal ettiği başka bir yöntemdir. Bu yöntemde, sempatörü olarak bilinen bir transmembran proteini, ithal ettiği her glikoz molekülü için iki sodyum iyonu ithal eder. Metot ATP kullanmaz, fakat bunun yerine hücre iç kısmına göre hücrenin dışındaki sodyum konsantrasyon gradyanına dayanır. Pozitif yüklü sodyum iyonları, glukoz konsantrasyonu gradyanı ile veya buna karşı glikoz almak için elektrokimyasal enerji sağlar. İkincil aktif nakil, ince bağırsaktaki hücreler, kalp, beyin, böbrekler ve diğer bazı organlarda kullanılır.